دنیای عطر و ادکلن سرشار از اصطلاحات تخصصی است که ممکن است در هنگام خرید یا بررسی یک عطر با آن‌ها مواجه شوید. شناخت این اصطلاحات نه‌تنها به شما کمک می‌کند بهترین عطر را بر اساس سلیقه خود انتخاب کنید، بلکه باعث می‌شود مانند یک حرفه‌ای درباره‌ی عطرها صحبت کنید. در این مقاله، مهم‌ترین اصطلاحات رایج در صنعت عطرسازی را به زبان ساده توضیح می‌دهیم.
1. نُت‌های بویایی (Fragrance Notes)
هر عطری از سه دسته نُت (رایحه) تشکیل شده است که در طول زمان تغییر می‌کنند:
- نُت‌های اولیه (Top Notes): اولین بویی که بلافاصله بعد از اسپری کردن عطر حس می‌کنید و معمولاً سبک و فرار است (مثل مرکبات، اسطوخودوس).
- نُت‌های میانی (Heart Notes): رایحه‌ی اصلی عطر که بعد از محو شدن نُت‌های اولیه آشکار می‌شود و معمولاً رایحه‌ای گلی، ادویه‌ای یا میوه‌ای دارد.
- نُت‌های پایه (Base Notes): رایحه‌ی ماندگار عطر که بعد از خشک شدن آن روی پوست حس می‌شود. این نُت‌ها اغلب چوبی، کهربایی، وانیلی یا مشکی هستند.
2. هرم بویایی (Fragrance Pyramid)
ساختار عطر که شامل نُت‌های اولیه، میانی و پایه است و نشان می‌دهد که یک عطر در طول زمان چگونه تغییر می‌کند.
3. سیلاژ (Sillage)
سیلاژ به رد بوی عطر گفته می‌شود که بعد از عبور فرد در هوا باقی می‌ماند. عطرهایی با سیلاژ قوی معمولاً توجه بیشتری را جلب می‌کنند.
4. ماندگاری عطر (Longevity)
مدت زمانی که یک عطر روی پوست یا لباس باقی می‌ماند. عوامل مؤثر بر ماندگاری عطر شامل غلظت اسانس، نوع پوست و شرایط محیطی است.
5. غلظت عطر و انواع آن
عطرها بسته به میزان اسانس معطر موجود در ترکیب‌شان دسته‌بندی می‌شوند:
- پارفوم (Parfum) یا اکستریت پرفیوم (Extrait de Parfum): غلیظ‌ترین نوع عطر با ۲۰-۴۰٪ اسانس معطر و ماندگاری طولانی.
- ادو پرفیوم (Eau de Parfum – EDP): رایج‌ترین نوع عطر با ۱۵-۲۰٪ اسانس معطر و ماندگاری متوسط.
- ادو تویلت (Eau de Toilette – EDT): دارای ۵-۱۵٪ اسانس معطر، سبک‌تر از EDP و مناسب برای استفاده روزانه.
- ادو کلن (Eau de Cologne – EDC): دارای ۲-۵٪ اسانس معطر و ماندگاری کم، اغلب دارای رایحه‌های مرکباتی.
- بادی اسپلش (Body Splash) یا میست (Mist): بسیار سبک و دارای اسانس ۱-۳٪، مناسب برای تازه‌سازی پوست.
6. پخش بو (Projection)
توانایی یک عطر در پر کردن فضا و رسیدن رایحه‌ی آن به اطرافیان. برخی عطرها "محیط‌گیر" هستند و برخی فقط نزدیک پوست حس می‌شوند.
7. آکورد بویایی (Accord)
ترکیبی از چندین نُت که یک رایحه‌ی هماهنگ و یکنواخت ایجاد می‌کنند. مثلاً "آکورد چوبی" ترکیبی از رایحه‌های چوب صندل، سدر و نعناع هندی است.
8. فِلاش آف (Flash-off)
مدت‌زمانی که نُت‌های اولیه پس از اسپری شدن عطر از بین می‌روند.
9. رایحه‌های اصلی در عطرسازی (Fragrance Families)
عطرها بر اساس رایحه‌ی غالب خود به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند:
- عطرهای گلی (Floral): شامل گل‌هایی مثل رز، یاس، مریم و بنفشه.
- عطرهای چوبی (Woody): شامل رایحه‌های چوبی مانند چوب صندل، سدر و نعناع هندی.
- عطرهای شرقی (Oriental): گرم و اغواکننده، ترکیبی از وانیل، کهربا و ادویه‌ها.
- عطرهای مرکباتی (Citrus): شامل رایحه‌های ترش و تازه مانند لیمو، نارنج و ترنج.
- عطرهای میوه‌ای (Fruity): شامل رایحه‌های میوه‌هایی مثل سیب، هلو و توت.
- عطرهای چرمی (Leather): یادآور بوی چرم، تنباکو و صمغ.
10. تفاوت نیش پرفیوم (Niche Perfume) و دیزاینر پرفیوم (Designer Perfume)
- نیش پرفیوم (Niche Perfume): عطرهای خاص، دست‌ساز و لوکس که معمولاً از مواد اولیه کمیاب و طبیعی ساخته می‌شوند (مانند برندهای Amouage، Creed، Byredo).
- دیزاینر پرفیوم (Designer Perfume): عطرهایی که برندهای معروف مد و فشن تولید می‌کنند و معمولاً برای مصرف عمومی طراحی شده‌اند (مانند Dior، Chanel، Gucci).
11. اصطلاحات مهم دیگر در دنیای عطر
- اوپنینگ (Opening): رایحه‌ای که در لحظه‌ی اول بعد از اسپری کردن عطر احساس می‌شود.
- دِرای داون (Dry Down): مرحله‌ی نهایی که رایحه‌ی پایه عطر آشکار شده و ماندگار می‌شود.
- پرفورمنس (Performance): عملکرد کلی عطر از نظر ماندگاری و پخش بو.
- کومارین (Coumarin): ماده‌ای با رایحه‌ای شبیه به وانیل و تنباکو که در عطرهای شرقی استفاده می‌شود.
- او دو نیل (Eau de Nil): عطرهایی که دارای رایحه‌های آبی و دریایی هستند.
نتیجه‌گیری
شناخت اصطلاحات عطر و ادکلن به شما کمک می‌کند که با دید بهتری عطر دلخواه خود را انتخاب کنید و هنگام خرید، دقیق‌تر با فروشنده‌ها یا بررسی‌های تخصصی تعامل داشته باشید.